هندوستان

 

              

 

هند یا هندوستان با نام رسمی جمهوری هند کشوری در جنوب آسیا است که پایتخت آن دهلی نو است. هندوستان از شمال باختری با پاکستان؛ از شمال با چین، بوتان، نپال و تبت؛ و از شمال خاوری با برمه و بنگلادش همسایه‌است. همچنین هند از باختر با دریای عرب، از خاور با خلیج بنگال، و از جنوب نیز با اقیانوس هند مرز آبی دارد. هند، بخش بزرگ جنوب آسیا و شبه قاره هند را به خود اختصاص داده‌است.

پهناوری هندوستان ۳٬۴۰۲٬۸۷۳ کیلومتر مربع (هفتم در جهان، ۲ برابر ایران) است. بیشتر سرزمین هندوستان پست و هموار است و رشته‌کوه هیمالیا که در شمال کشور قرار دارد باعث شده‌است که رطوبت و ابرهای باران‌زا به شمال آسیا نفوذ نکند و در نتیجه هند کشوری پرباران و مرطوب و دارای خاک بسیار حاصلخیز است. این موضوع باعث شده‌است که این کشور بتواند جمعیت بسیاری را در خود جای دهد.

هندوستان دارای تاریخ و فرهنگ بسیار کهن و پرباری است که به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد. هندوستان سرزمین نژادها، زبان‌ها، آیین‌ها، و فرهنگ‌های فراوان و گوناگون می‌باشد. در هند صدها زبان و هزاران گویش و لهجه وجود دارد. علاوه بر دو زبان هندی و انگلیسی که در قانون اساسی این کشور زبان رسمی اعلام شده‌است، ۲۲ زبان دیگر در یک یا چند ایالت موقعیت زبان رسمی را دارند.

آب و هوای هند دارای تنوع بسیار قابل توجهی است و از کوهستان‌های همیشه پوشیده از برف هیمالیا تا منطقه حاره و گرمسیری میانه و جنوب و کویر خشک غرب این کشور را دربر می‌گیرد.

چهار فصل هند شامل: سرد وخشک از ماه دسامبر تا فوریه، گرم و خشک از ماه مارس تا مه، فصل بارش از ماه ژوئن تا سپتامبر و معتدل در ماههای اکتبر و نوامبر است.

هند دومین کشور پرجمعیت دنیا است و نزدیک به یک ششم جمعیت جهان را در خود جای داده‌است، تنوع نژادی، فرهنگی، زبانی و مذهبی به این کشور چشم اندازی شگرف از همزیستی مسالمت آمیز میان اعتقادات گوناگون بخشیده‌است.

  

 

جاذبه های گردشگری هند

دروازه هند (Gateway of India)

در شهر مومبای یا بمبئی نام طاق نصرتی است که بریتانیایی‌ها آن را بنا نهاده‌اند. این طاق در منطقهٔ «کـُّلابـه» در جنوب شهر بمبئی و در مدخل بندرگاه (أپولوبندر) و در کنار دریا واقع است. ارتفاع این بنا ۲۶ متر است.

این بنا از نادر آثار تاریخی‌ای است که به مناسبت یک رویداد، برای پذیرایی از میهمان ساخته شده‌است. دروازه هندوستان یک طاق نصرت باشکوهی است که به مناسبت دیدار شاه جرج پنجم و شهبانو مری بریتانیا از هند ساخته شده بود.

این دروازه عظیم که احداث آن سال ۱۹۴۷ میلادی پایان یافت، بیشتر نقش سنگ قبر سلطه بریتانیا بر هند را ایفا کرد. در همان سال بود که ملوانان بریتانیایی از زیر همین دروازه زیبا رد شدند، سوار کشتی‌هایشان شدند و برای همیشه هندوستان را به مقصد انگلیس ترک کردند. جنس دروازه هندوستان بازالت یا نوعی سنگ آتش‌زنه زرد رنگ است که روی آن شبکه‌کاری شده‌است. آن حالت دروازه‌های یک کاخ مجلل را دارد، با چهار منار کوچک در چهار ضلع آن. بر تخته سنگ بزرگی که بر سر در طاق دروازه هند قرار دارد، نام پادشاه بریتانیای کبیر «جرج ششم» وتاریخ ورود او به شهر بمبئی حک شده‌است. این مکان یکی از اماکن مشهور، تاریخی و گردشگری بمبئی به شمار می‌آید.  سنگ بنای دروازه هند در ۲۱ مارس ۱۹۱۳ توسط لرد سیدنهام گذارده شد و در ۱۹۲۷ کامل گردید. در سال ۱۹۴۸ استعمارگران انگلیسی خاک هند را از همین دروازه ترک کردند.

با توجه به این سابقه تاریخی، دروازه هند یکی از محبوب ترین محل‌ها برای گردهمائی گردشگران خارجی است. دروازه هند، در عین حال در کنار هتل تاج محل واقع شده که محل اقامت خارجی‌های ثروتمندتر است و برای رفتن به جزیره فیل‌ها از دیگر مناطق دیدنی این شهر باید از این مکان حرکت کرد و می‌توان از کنار آن نظاره‌گر ساحل زیبای دریای عرب بود.

 

تاج محل (Taj Mahal)

این بنای مهم با معماری ایرانی و در خور توجه خود به عنوان مهمترین بنای تاریخی هند و یکی از عجایب هفتگانه جدید، شهرت جهانی دارد. تاج محل که بنای یادبود ملکهٔ ایرانی‌تبار ممتاز محل است، سال ۱۶۴۸ میلادی در شهر آگرا ساخته شد و خود شاه جهان هم در طرح‌ریزی ساختمان آن نقش مستقیم داشت و در نهایت پس از مرگش هم همان جا مدفون شد.

 

مسجد جامع دهلی (Delhi Mosque)

مسجد جامع دهلی یا جامع مسجد، که در گذشته به نام «مسجد جهان نما» شهرت داشته از بزرگترین مساجد هندوستان و از باشکوهترین مساجد در جهان اسلام است. این بنا به دستور شاه جهان سازنده تاج محل در سال ۱۶۵۶ میلادی ساخته شده است. این مسجد که روبروی قلعه سرخ، در قسمت دهلی قدیم قرار دارد، یکی از مراکز مهم مسلمانان هند به شمار می‌رود. محوطه خارجی این مسجد می‌تواند بیش از ۲۵ هزار نمازگزار را در خود جای دهد و از جمله اشیاء باستانی که در این مسجد نگهداری می‌شود، قرآنی است که روی پوست آهو نوشته شده است. برای ساخت این مسجد ۵۰۰۰ کارگر به مدت بیش از ۶ سال کار کرده‌اند. سقف این مسجد دارای سه گنبد است که روی آن‌ها با مرمرهای سیاه و سفید تزیین شده است. دو مناره این مسجد دارای ۴۰ متر ارتفاع هستند.

 

 

آرامگاه همایون (Humayun Tomb)

همایون دومین پادشاه امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان هند بود که پس از پانزده سال که در دربار ایران پناهنده بود به کمک شاه طهماسب اول تاج و تخت خود را باز ستاند و به هند برگشت اما پس از چند ماه به طور ناگهانی و بر اثر سقوط از پله‌های کتابخانه‌اش فوت کرد. این آرامگاه با شکوه به دستور همسر وی حمیده بانو بیگم که در ایران با معماری ایرانی آشنا شده بود ساخته شد. کار ساخت این بنا در سال ۱۵۶۲ یک سال پس از مرگ همایون آغاز و هشت سال به طول انجامید. معماران این باغ سید محمد بن میرک غیاث الدین و پدر وی میرک غیاث الدین بودند که از هرات به دهلی آورده شده بودند. این آرامگاه با الهام از مقابر ایرانی و فضای چهار باغ یا باغ جنت ساخته شده که اولین باغ به این سبک در هندوستان به شمار می‌رود.

 

 

درگاه حضرت نظام الدین (The port of Nezam-All-din)

در نزدیکی مقبره همایون، درگاه صوفی بزرگ هند، خواجه نظام الدین اولیا (۱۲۳۸ – ۱۳۲۵ میلادی) در محلی شلوغ و پر تراکم، میزبان جمع کثیری از زایران مسلمان و غیر مسلمان است.

 

 معبد نیلوفر (Lotus Temple)

معبد آیین بهائی یا مشرق الاذکار بهائیان در شهر دهلی‌نو است که از معروفترین بناهای مدرن هند به شمار می‌آید و به عنوان مادر معابد شبه قاره هند شناخته شده است. به معماری این بنا که به شکل گل لوتوس است جوایز معتبر بین المللی بسیاری تعلق گرفته و مقالات بیشماری در نشریات معتبر جهانی در باره آن نوشته‌اند.

 

بنای یادبود مهاتما گاندی (Mahatma Gandhi Memorial)

سکوی چهار گوش ساده‌ای از مرمر سیاه، محل نگهداری خاکستر مهاتما گاندی است که در سال ۱۹۴۸ به قتل رسید. هر ساله در روز سی ام ژانویه، روز شهید، به یاد پدر ملی هند گردهمایی در این محل تشکیل می‌گردد.

 

 

قصری روی چرخ (Palace on Wheels)

 ( یک قطار توریستی مشهور در هندوستان است. واگنهای این قطار در اصل برخی متعلق به شاهزاده ایالت «راجپوتانا» و «گجرات»، برخی متعلق به والی «حیدرآباد» و تعدادی نیز بازمانده قطار شخصی نایب السلطنه انگلستان در هند است. این واگنها همگی تا ۲۵ سال پس از استقلال هند، در مکانهای جداگانه نگهداری می‌شده‌اند و متعلق به بازماندگان مالکینشان بوده‌اند. در سالهای ۱۹۸۲ و ۱۹۸۱ اداره گردشگری ایالت راجستان با تعمیر و تملک آنها قطار توریستی ای را راه‌اندازی نمود و نام قصری روی چرخ را برآن نهاد. این قطار از اکتبر ۱۹۸۲ با چهارده واگن آغاز به کار نمود.

 

 

دربار صاحب  (Golden Temple به معنی خانه خدا)

 یا معبد طلایی زیارتگاه اصلی پیروان آئین سیک است؛ این پرستشگاه در شهر امریتسار در پنجاب هند واقع شده‌است. این پرستشگاه را چهارمین پیشوای مذهبی سیک‌ها، گورو رام داس بنیان نهاد.

دربار صاحب برای سیک‌ها مکانی مقدس به شمار می‌رود، زیرا گورو جاودانه این آئین، گورو گرانت صاحب در آن نگهداری می‌شود؛ این کتاب، کتاب مقدس آئین سیک و یازدهمین گورو به شمار می‌رود. نوشته‌ها و سروده‌های گورو ارجن در آدی گرانت نیز در این معبد قرار دارد. بیش از ششصد کاه در این معبد به کار مشغولند. این معبد در بین سیک‌های سرتاسر جهان، مکانی زیارتی محسوب می‌شود.

 

درگاه حاجی علی (Haji Ali Port) 

آرامگاه یکی از بزرگان پیران طریقت تصوف، مسجد و زیارتگاه مسلمانان هند در کلان شهر بمبئی است. این آرامگاه در میان آب دریا قرار گرفته و فقط یک راه ورودی به آرامگاه وجود دارد، راه پیاده رو است و به اندازهٔ ۳ متر پهنا دارد، طول مسیر این راه از ابتدای درگاه تا «ساحل ورلی» حدود یک کیلومتر است. «درگاه حاجی علی» در شمال غربی شهر بمبئی واقع شده‌است.

این آرامگاه شامل ۴ مقبره است، همچنین مسجدی در قسمت شمالی محوطهٔ آرامگاه وجود دارد که در حدود ۲۵ نمازگزار در آن جا می‌گیرد. در طبقهٔ بالای مسجد استراحتگاهی است که شامل ۱۰ آطاق بوده و مسافرانی که از راه دور به زیارت آرامگاه می‌آیند در آن اتاق‌ها اسکان می‌گیرند. در ورودی آرامگاه شبیه به در ورودی مسجد است و سر در مخصوص ورودی آن داری ۳ منارهٔ کوچک است. چهار طرف محوطهٔ این بنا را آب دریا را احاطه نموده‌است.

این ساختمان در سال ۱۴۳۱م بنا شده و در ساحل ورلی شهر بمبئی واقع است. به طور معمول بیش از ۴۰۰۰۰ زائر در روزهای پنجشنبه و جمعه از این درگاه بازدید می‌کنند.

 

 

دیوالی (Diwali)

از جمله جشنهای هندوان است. دیوالی یک جشنواره پنج روزه هندوها است که در سراسر هند اجرا می‌شود و تاریخ اجری آن به زمانهای پیش از تاریخ بازمی‌گردد.

این جشنواره پنج روزه بر اساس گاهشماری هندی، در روز پانزدهم کارتیکا آغاز می‌شود. از آنجایی که محاسبه ماههای هندی، قمری است؛ تاریخ دیوالی در تقویمهای دیگر متغیر است. در سال ۲۰۰۵ دیوالی در روز اول نوامبر بود و در سال آینده در ۲۶ اکتبر آغاز خواهد شد.

طی روزهای قبل از جشن، تمام خانه‌ها پاکیزه و مرتب شده و پنجره‌ها برای خوشامدگویی به لاکشمی (Lakshmi)، الهه توانگری و کامیابی گشوده می‌شوند.

نام دیوالی، تحریف شده واژه دیپاوالی (Deepavali) – دیپا به معنی نور و آوالی به معنای ردیف و صف – و در کل به معنای صفی از نور است. درواقع نمایش نور در این جشنواره یکی از جذابترین بخش‌های آن است. تمام خانه‌ها، از فقیرانه‌ترین کلبه‌ها تا اشرافی‌ترین کاخها، با نور نارنجی رنگ فانوسهایی به نام دیا (Diya) برای تبریک و سلام به لاکشمی روشن می‌شوند.

فانوس یا دیپ (Deep)، نشانه دانش است و افروختن چراغ دانش در بین مردم به معنای درک فلسفه هر روز خاص از این جشنواره و به عمل درآوردن این فلسفه، در زندگی روزمره‌است.

طرحهای الوان رنگولی (Rangoli نقوشی سنتی و بسیار زیبا که در روزهای عید و مناسبتها، از دیرباز برای تزیین کف اتاق، حیاط و درگاه خانه‌ها، برای خوشامد گویی به خدایان ترسیم می‌شده‌است.این نقاشیها با پودرهای رنگ و توسط زنان اجرا می‌شده‌است)، گل آرایی و آتش بازی، این فستیوال را که پیام آور شادی، نشاط و خوشبختی در سال جدید است، از شکوه و زیبایی خاصی برخوردار می‌کند.

جشنواره دیوالی در ابعاد وسیع و تقریباً در تمام مناطق هند برگزار می‌شود و درواقع، پیش درآمد سال نو است. دیوالی حتا در کشورهایی چون تایلند، ترینیداد، سیام و مالایا نیز- با تفاوتهایی- اجرا می‌شود.

 

رود گنگ (Ganges)

 بزرگ‌ترین رود شبه‌قاره هند و دارای ۲۵۱۰ کیلومتر طول است. این رود از ایالت اوتارانچاند در کشور هندوستان و از مرکز کوه‌های هیمالیا سرچشمه می‌گیرد و سراسر شمال هند و نیز کشور بنگلادش را سیراب می‌کند و سپس از طریق یک دلتا به خلیج بنگال می‌ریزد. در کنارهٔ رود گنگ مزرعه‌های حاصلخیز و شهرهای بزرگی قرار گرفته‌اند. این رود برای پیروان آیین هندو نوعی تقدس دارد.

 

سیکَندَرا (Sikandra)

 نام شهرکی است که در نزدیکی شهر اگرا در ایالت اوتار پرادش در کشور هندوستان واقع است و آرامگاه جلال‌الدین محمد اکبر سومین و بزرگترین پادشاه سلسله گورکانیان هند در آن بنا شده است. مقبرهٔ اکبر که به نام منطقه یعنی سیکاندرا شهرت دارد در مساحتی حدود ۱۱۹ جریب یا ۴۸۲۰۰۰ متر مربع ساخته شده است.

این بنا با ماسه سنگ قرمز ساخته شده و با مرمر جواهر نشان شده است. اکبر به این رنگ از سنگ بسیار علاقه داشت و اغلب بناهای ساخته شده در زمان او با این مصالح ساخته شده است. اکبر به جای دهلی شهر اگرا را به عنوان پایتخت برگزید و در آبادنی این شهر یسیار موثر بود. اکبر سعی به توافق رساندن بین ادیان مختلف رایج در هند کرد . او اهل تساهل بود و طی فرمانروایی طولانی و با اقتدار خود، سهم عمده‌ای در ایجاد آرامش در شبه قاره هند و شکوفایی امپراتوری گورکانیان به عهده داشت. از او به عنوان بزرگترین پادشاه هندوستان یاد می‌شود.

 

 

قلعه سرخ (Red Fort or Lal Qila)

لال قلعه که همچنین به قلعه سرخ یا حصار سرخ نیز مشهور است، در شهر آگره هند و در شمال بنای مشهور تاج‌محل، واقع شده‌است. این بنا که قدمت آن به سدهٔ شانزدهم می‌رسد به همراه تاج محل از جاذبه‌های گردشگری این شهر به‌حساب می‌آید. این قلعه مستحکم از سنگ ماسه سرخ رنگ با دیوارهایی به طول ۵/۲ کیلومتر، شهر سلطنتی گورکانیان را در خود جای داده‌است. این منطقه شامل تعداد زیادی کاخ افسانه‌ای، از جمله کاخ جهانگیر و خاص محل که توسط شاه جهان ساخته شده‌است و شامل سرسرای تماشاگران مانند دیوان خاص و دو مسجد بسیار زیبا می‌شود. برخی مورخین معتقدند قلعه آگره ابتدا متعلق به دودمان لوریس بوده و در سدهٔ شانزدهم میلادی به وسیله اکبر پادشاه بزرگ گورکانی تصرف شده‌است. اکبر در دوره حکومت نسبتا طولانی خود مرکز حکمرانی را از دهلی به اگره تغییر داد و این قلعه یا ارگ یکی از ارکان حکومتی او بود.

چنانچه از بناهای این دوران برمی‌آید اکبرشاه علاقه زیادی به سنگ ماسه سرخ داشت و برای عمارت‌های این بنا از این سنگ استفاده کرد به همین دلیل امروزه به آن قلعه سرخ یا ارگ سرخ آگره نیز گفته می‌شود که نباید با قلعه سرخ در دهلی اشتباه گرفت.

 

 

 

لوناوالا یا لونه‌والا (Lonavala)

نام شهری کوهپایه‌ای در کشور هندوستان است. این شهر دارای انجمن شهرداری بوده و در ناحیه پونا از ایالت مهاراشترا قرار دارد. لوناوالا در فاصله ۶۴ کیلومتری از شهر پونا، ۹۶ کیلومتری از شهر بمبئی و ۳۴۰ کیلومتری شهر سورات واقع است.

از لحاظ ارتباطی این شهر در مسیر بزرگراه پونا ـ بمبئی و خط آهن پونا ـ بمبئی قرار دارد. جمعیت لوناوالا بر پایه آمار سال ۲۰۰۱ برابر با ۵۵٬۶۵۰ نفر بوده‌است. جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۹ در حدود ۱۰۰٬۰۰۰ نفر برآورد شده‌بود. این شهر با آبشاری بزرگ و مناظر طبیعی زیبا و آب و هوایی مناسب از تفرج‌گاه‌های کلان شهر بمبئی و شهر پونا به‌شمار آمده و بهترین زمان مسافرت به این شهر برای جهانگردان ماه‌های اکتبر و مه است.

واژه لوناوالا دارای ریشه سانسکریت است و برگرفته از غارهایی است که در نزدیکی این شهر وجود دارند.

 

مقبره بی‌بی کا (Bibi Ka Maqbara)

 آرامگاه دلرس‌بانو بیگم همسر اورنگ زیب ششمین پادشاه گورکانی هند است که در شهر اورنگ‌آباد در ایالت ماهاراشترا کشور هند واقع شده‌است. این بنا در سال ۱۶۷۹ میلادی شبیه به تاج‌محل در آگرا و به تقلید از آن با مرمر سفید ساخته شده‌است.

این آرامگاه را شاهزاده اعظم شاه پسر اورنگ‌زیب و حاکم اورنگ‌آباد در اواخر سده هفدهم به تقلید از تاج محل برای مادرش ساخت. اما از آنجایی که او به اندازه شاه جهان، سازنده تاج محل آگرا، ثروتمند نبود مجبور شد این آرامگاه را خیلی کوچک‌تر و محقرانه بسازد و نمونه‌ای کوچک از تاج محل اصلی است. از این رو به این بنا به نام «تاج محل فقیر» نیز شهرت دارد. با این وجود این بنا از بهترین آثار هنری دوره گورکانی در اورنگ‌آباد به شمار می‌رود.

 

هتل کاخ تاج‌محل (Taj Mahal Palace Hotel)

که در جنوب شهر مومبای یا بمبئی در منطقهٔ «کـُّلابـه»، روبروی دروازه هند بنا شده است. یکی از بناهای زیبا و دیدنی هند و از هتل‌های معروف و بسیار گران‌قیمت و مجلل بمبئی به‌شمار می‌رود.

این مجموعه شامل دو بنا است که از دیدگاه تاریخی و معماری متفاوت و قابل تفکیک می‌باشند. یکی «قصر تاج محل» و دیگری «برج تاج محل». برج تاج محل را با نام «تاج اینترکنتینانتال» نیز می‌‍شناسند.

هتل کاخ تاج‌محل دارای ۵۶۵ اتاق است. در تاریخ ۲۶ نوامبر ۲۰۰۸ میلادی، هتل بر اثر یک رشته عملیات‌های تروریستی در بمبئی خسارات عمده‌ای را متحمل شد و سقف هتل کاخ تاج‌محل به آتش کشیده و نابود شد.

داستان احداث هتل کاخ تاج‌محل مومبای، مانند داستان بنای تاج محل اصلی در آگرا شنیدنی است.

در زمان سلطه بریتانیا در هند، جمشیدجی تاتا، از بازرگانان پارسی ، یا زرتشتی هندی که بعدها پدر صنعت هندوستان لقب گرفت، می‌خواست برای یکی دو روز در هتل واتسن، از بهترین هتلهای بمبئی بماند، به او اجازه نمی‌دهند، چون هتل مختص سفیدها یا فرنگی‌ها بود. زخم این اهانت اجنبی‌ها در سینه، جمشید جی تاتا می‌ماند تصمیم می‌گیرد هتلی بسازد که هتل واتسون را هم تحت‌ الشعاع قرار دهد.

جمشیدجی تاتا که یک پارسی هند (زرتشتی) و از سرمایه‌دارن بنام هندوستان بود با کمک دو معمار هندی و یک معمار انگلیسی هتل مجلل کاخ را ساخت که روز ۱۶ دسامبر ۱۹۰۳ میلادی  درهایش را به روی میهمان‌ها باز کرد و اجازه داد که هندی‌ها هم مانند انگلیسی‌ها زیر یک سقف اقامت کنند و هیچ نوع تبعیض قومی و نژادی برای میهمانهایش قائل نبود.

در جریان جنگ جهانی اول، وارثان جمشیدجی تاتا، هتل تاج محل را به یک بیمارستان ۶۰۰ تخت خوابی تبدیل کردند. خود جمشیدجی تاتا در سال ۱۹۰۴، یک سال بعد از گشایش هتل تاج درگذشت.

 

پایانه چاتراپاتی شیواجی  (Chhatrapati Shivaji Terminus)

همچنین با نام سابق پایانه ویکتوریا، پایانه ترمینال راه‌آهن در کلان‌شهر بمبئی است که در دوران امپراتوری بریتانیا بر شبه‌قاره هند، توسط دولت وقت بریتانیا ساخته شد

ایستگاه مرکزی قطار ویکتوریا توسط معماری انگلیسی به نام فردریک ویلیام استیونز در سبک گوتیک طراحی شد.ساخت پایانه راه‌آهن بمبئی در سال ۱۸۷۸ میلادی، آغاز شد و در سال ۱۸۹۷ میلادی پایان یافت. این بنای زیبا یکی از بناهای دیدنی دوران استعمار بریتانیا است و به‌عنوان نمونه‌کاملی از سبک گوتیک در معماری شناخته می‌شود. پایانه راه‌آهن بمبئی به طور رسمی در سال‌روز تاجگذاری ویکتوریای اول، ملکه بریتانیا و شهبانوی هند افتتاح شد. و به افتخار ملکه ویکتوریا، پایانه راه‌آهن بمبئی به نام «پایانه ویکتوریا» نام‌گذاری شد.

دولت هند پس از استقلال هند از امپراتوری بریتانیا و در سال ۱۹۹۶ میلادی، بر اساس سیاست نام‌گذاری معابر و اماکن به نام اهالی هند، نام «پایانه ویکتوریا» را به افتخار چاتراپاتی شیواجی، بنیان‌گذار امپراتوری مراتا، هند در سده ۱۷ (میلادی)، به «پایانه چاتراپاتی شیواجی» تغییر نام داد. در تاریخ ۲ ژوئیه ۲۰۰۴ میلادی، پایانه چاتراپاتی شیواجی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت جهانی رسید. در تاریخ ۲۶ نوامبر ۲۰۰۸ میلادی، پایانه چاتراپاتی شیواجی، یکی از اهداف رشته عملیات‌های تروریستی در بمبئی بود.

 

چهار منار یا چار منار (Charminar )

 معروفترین مسجد و اثر تاریخی در شهر حیدرآباد ، مرکز ایالت آندرا پرادش در هند است. این اثر تاریخی که قدیمی‌ترین بنای تاریخی شهر حیدرآباد است به عنوان سمبل آن شهر شناخته می‌شود و نمونه‌ای از فرهنگ اسلامی ـ‍‍ ایرانی در کشور هندوستان است. سلطان محمد قلی قطب شاه پنجمین پادشاه سلسله قطب شاهی در سال ۱۰۰۶ ه‍.ق / ۱۵۹۱ م پس از مدت کوتاهی از آنکه پایتخت خود را از گلکنده به جایی که اکنون حیدرآباد شناخته می‌شود انتقال داد این بنا را ساخت. او این مسجد را به شکرانه دفع بلای طاعون از شهر بنا کرد. این بنای عظیم تاریخی دارای چهار مناره و چهار دروازه بزرگ می‌باشد و هر یک از دروازه‌ها به یک خیابان منتهی می‌شود. ساختار اولیه شهر حیدرآباد بر اساس بنای چهار منار نهاده شده‌است که سبک شهرسازی آن مانند شهر اصفهان در ایران می‌باشد.

چهار منار عمارتی دو طبقه و مربع شکل است با ارتفاع ۲۶ و عرض ۲۰ متر که در چهار سمت آن چهار مناره به ارتفاع ۴۸/۷ متر از زمین ساخته شده است. در داخل هر مناره پلکانی مارپیچی با ۱۴۹ پله مردم را به بالای مناره هدایت می‌کند تا دورنمای کل شهر را نظاره کنند. این عمارت زیبا نمونه عالی معماری اسلامی است و در تمام جزئیات و ظرایف این عمارت زیبا نگاه زیبایی‌شناسی اسلامی نهفته است. در قسمت داخلی بین هر یک از ستون‌ها نام حضرت رسول و علی در کنار هم نوشته شده‌است.

 

 

کاخ آقاخان (Aga Khan Palace)

 از بناهای مهم شهر پونه در ایالت ماهاراشتارا در کشور هندوستان است. این کاخ در منطقه کالایانی نگر ساخته شده که اکنون داخل شهر پونه واقع است. این کاخ باشکوه توسط سلطان محمد شاه (آقاخان سوم) در سال ۱۸۹۲ ساخته شد و به‌عنوان محل اشتغال برای روستاییان قحطی‌زده در مناطق اطراف در نظر گرفته شده بود. فرزند آقاخان سوم، شاهزاده کریم الحسینی معروف به آقاخان چهارم، امام حاضر شیعیان اسماعیلی این کاخ را به عنوان یادبود مهاتما گاندی رهبر بزرگ جنبش استقلال‌طلبی هند و اندیشه‌های او در سال ۱۹۶۹ به دولت هند اهدا کرد. از این رو این کاخ به‌نام «یادبود ملی گاندی» (Gandhi National Memorial) نیز شهرت دارد. مهاتما گاندی در دهه ۱۹۴۰ در این کاخ تحت بازداشت خانگی نگه داشته شده بود. او همسرش کاستوربا گاندی و همچنین دستیار و همکار قدیمی خود ماهادِو دسای را در این دوران ازدست داد که یادمانی برای هر دوی آنان توسط چارلز کورآ در این مکان ساخته شده است.  در داخل مجموعه کاخ، موزه‌ای وجود دارد که در آن تصاویر جامعی از عکس‌های حوادث مهم در زندگی گاندی و تعداد زیادی از وسایل شخصی او را به نمایش گذاشته شده است. از جمله ظروف شخصی، لباس، دمپایی، نامه‌ای که گاندی هنگام مرگ به منشی خود نوشته، و برخی وسایل شخصی دیگر او را می‌توان در این موزه دید. همچنین مقدار کمی از خاکستر گاندی که نگه داشته شده در این مکان موجود است. نمایشگاه‌های متعددی به صورت منظم در کاخ برای به نمایش گذاشتن زندگی و حرفه مهاتما گاندی برگزار می‌شود. مجموعه موزه و کاخ آقاخان در زنده‌نگه‌داشتن یاد و خاطره گاندی در جامعه موفق بوده است. این کاخ یکی از محل‌های فیلمبرداری توسط ریچارد اتنبرو برای ساخت فیلم گاندی در سال ۱۹۸۲ بود.

 

گوا

طبیعت گوا با تپه‌های به شدت سبز در کنار رودهای فراخ با کشتزارهای برنج، نخل‌های فراوان و سایر درختان گرمسیری جلوه بسیار زیبایی دارد. وسیع‌ ترین سواحل و مراکز تفریحی ساحلی هند در گوا قرار دارد و این شهر سالانه از صدها هزار گردشگر داخلی و خارجی پذیرایی می‌کند. سواحل گوا، بی ‌پایان بوده و آفتابی درخشان و فوق‌العاده زیبا دارند. ۴۵۱ سال حکومت پرتغال بر این منطقه، باعث شده که تمام شهرها و حتی روستاهای گوا فرهنگی خاص داشته باشند. نام گوا احتمالا تلفظ پرتغالی یک واژه سانسکریت است که در «حماسه ماهابهاراتا» هم آمده. «گوپاراشترا» یا «گوواراشترا» به‌ معنی مردم گاوبان.

قدمت شهر گوا را به قرن سوم پیش از میلاد نسبت می ‌دهند زمانی که به عنوان بخشی از امپراتوری مایریان شکل گرفت و از آن پس تحت حکومت ‌های محلی یا خاندان‌های مهم هند بود.

ایالت گوا در ساحل غربی هند در منطقه کونکان واقع است که از شمال به ایالت ماهاراشتارا، از شرق و جنوب به ایالت کارانتاکا و از غرب به دریای عرب محصور است. گوا با مساحت ۳،۷۰۲ کیلومتر مربع کوچکترین ایالت هند است و از نظر جمعیت با ۱،۴۰۰،۰۰۰ نفر این ایالت رتبه چهارم را در کم بودن جمعیت در هند داراست. مرکز ایالت گوا شهر پانجی یا پانجیم است که از زمان پرتغالی‌ها به جا مانده و هنوز ساختمان‌ها و کلیساهای بزرگی از آن زمان در این شهر به چشم می ‌خورند. بندر گوا در اغلب سال هوایی گرم و شرجی دارد. که برای استفاده از دریا مناسب است. در ماه می گرمترین هوا را داراست که افزون بر ۳۵ درجه سانتی گراد می ‌شود. فصل باران های موسمی یا مانسون از ماه جون تا سپتامبر را در بر می‌گیرد اما اوج بارندگی‌ها مربوط به جولای و آگوست می‌باشد. گوا یک فصل سرما کوتاه مدت از اواسط دسامبر تا اواخر فوریه دارد که در شب ها درجه حرارت حدود ۲۰ درجه سانتی گراد است.

بندر گوا منطقه فوق العاده زیبایی است که سواحل شنی وسیع، زیبا، آرام و لذت بخشی دارد. طبیعت به شدت سبز، نخل‌های زیباترین سواحل و مراکز تفریحی ساحلی و امکانات مطلوب گردشگری با هزینه نسبتا کم از مهمترین عوامل جذب گردشکران به این منطقه است. در سال 2004 بیشتر از 2 میلیون گردشگر از این گوا دیدن کردند. این آمار تا کنون چند برابر شده است.

افزون بر محیط طبیعی کلیسای بوم ژیزوس همراه با مومیایی زاویر مقدس در منطقه گوای کهنه شهرت و جذابیت ویژه‌ای دارد. کار ساخت این کلیسا از سال ۱۵۹۴ میلادی آغاز شده ودر سال ۱۶۰۵ به پایان رسیده است. کل مخارج احداث کلیسا را یک مرد پرتغالی اهدا کرده است. پیکر مومیایی شده زاویر مقدس در تابوتی شیشه‌ای و بر روی یک طاق بلند و در پشت حصار شیشه‌ای قابل رویت است. پوست سیاه خشکیده که به روی جمجمه کشیده شده، با چشمهای بسته از فاصله نچندان دور قابل تشخیص است. بیش از ۴۵۵ سال است که پیکر این مُبلغ اسپانیایی کیش مسیحیت در گوای کهنه است. مردم محلی معتقدند که جسد او مومیایی نیست و به‌طور طبیعی همین‌طور حفظ شده است. هر ده سال یکبار جسد را از طاق بیرون می‌آورند تا بازدیدکنندگان کلیسا یتوانند او را از نزدیک ببینند. فرانسیس زاویر مقدس، نخستین مبلغ مسیحیت در گوا بود که سال ۱۵۴۲ وارد گوا شد و ۱۰ سال در اینجا ماند و طی این ۱۰ سال به ژاپن، مالزی، اندونزی و سری لانکا هم سفر کرد. در راه رسیدن به چین، بیمار شد و در روز سوم دسامبر ۱۵۵۲ در یک جزیره درگذشت. او آن زمان ۴۶ سال داشت. پس از مرگ جسدش را در چین به خاک سپردند، ولی او قبل از مرگ وصیت کرده بود در هر کجای دنیا که بمیرد باید پیکرش را به گوا بیاورند. گفته می‌شود به خاطر همین وصیت چهار ماه پس از مرگ زاویر، گور او را گشودند و جسد را دست نخورده یافتند، یعنی جسد بطور معجزه‌آسایی نگندیده بود. پیکر او را از چین به گوا آوردند و اکنون در این کلیسا آرمیده است.

افزون بر آن تندیس گاندی در گوا، کلیسای سنت فرانسیس، کلیسای جامع گوا، سنت آگوستین بازار مارگو، کلیسای مارگو، کلیسای سنت آندرو، معبد ماهاسیا، کلیسای پتناجیم، بازار ماپوسا و بازار آنجونا از مراکز دیدنی منطقه گوا به شمار می ‌روند.

اکثر مسافرین فقط از پانجیم (پانجی) رد می شوند و این اشتباه بزرگی است. پانجیم که مرکز ایلت گواست با خیابان های باریک سنگفرش شده، کلیساها و خانه های رنگی، سقف های شیروانی و در کل معماری پرتقالی اش یکی از دلچسب ترین شهرهای هندوستان به شمار می رود. کلیسای اصلی شهر با عنوان Church of Our Lady of the Immaculate Conception در میدان مرکزی شهر با عنوان میدان کلیسا قرار دارد. کمی پایین تر از میدان کلیسا، مسجد جامع پانجیم واقع است. موزه ایالتی گوا Goa State Musuem در جنوب غربی ایستگاه اتوبوس کادامبا واقع است. این موزه از دوشنبه تا جمعه از ساعت نه و نیم صبح تا پنج و نیم بعد از ظهر از است و بازدید از آن رایگان و شامل آثار هنری مسیحی، هندو و نقاشی هایی از اقصا نقاط هندوستان است.

این منطقه در نه کیلومتری شرق پانجیم ، پایتخت سابق پرتقالی ها قرار دارد که به عنوان گوای قدیمی شناخته می شود. گوای قدیمی (به همراه تاج محل، میدان ویکتوریای بمبئی، غارفیل و معبدهای کاماسوترا) یکی از نه منطقه ای در هند است که به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شده اند. در گوای قدیمی کلیساهای جامع بزرگی وجود دارد که در زمره بزرگترین کلیسها در آسیا هستند و گفته می شود این شهر زمانی در شکوه و عظمت با لیسبون پایتخت پرتقال رقابت می کرد. به جز کلیساهای پا برجا بازدید از بقایای کلیسای سنت آگوستین نیز بسیار جالب است. برای بازدید از کل کلیساها، موزه ها و صومعه های گوای قدیمی به یک روز کامل وقت احتیاج هست. در ایستگاه اتوبوس پانجیم مرتباً اتوبوس هایی به سمت گوای قدیمی حرکت می کنند که کرایه آن ها حداکثر ده روپیه است و طی مسیر حداکثر نیم ساعت طول می کشد. مسیر جاده از پانجیم به گوای قدیمی صاف است و می تواند مسیر بسیار راحتی برای دوچرخه سواری به حساب آید. همچنین می توانید در گوای قدیمی سوار قایق بشوید و به جزیره دیوار (Diva Island) بروید.

شانتادورگا یک معبد بزرگ و زیباست که در 33 کیلومتری پانجیم واقع شده است. این معبد در سال 1564 میلادی توسط پرتغالی ها تخریب شد اما در سال 1738 دوباره ساخته شد و تا کنون چندین بار مورد بازسازی قرار گرفته است.

سلطه دیرپای پرتغال بر این سرزمین بی ‌اثر نبوده و همین حالا هم بیشتر سالمندان گوا زبان پرتغالی را بلدند. زبان محلی مردم گوا، موسوم به کونکنی هم سرشار از واژه‌های پرتغالی است. نسل جوان اما بیشتر به زبان انگلیسی رو آورده و کمتر پرتغالی بلدند. در صد افراد مسلط به زبان انگلیسی و پیروان مسیحیت به نحو مشهودی بیش از سایر مناطق هند است و از نگاه نخست می‌توان بی‌درنگ تشخیص داد که گوا با دیگر مناطق هند متفاوت است و بیش از سایر مناطق رنگ و بوی اروپایی دارد. نفوذ فرهنگ اروپایی در شبه قاره از این منطقه شروع شد و ساختمان‌ها و لباس مردم تشابه زیادی با شهر و روستاهای پرتغال دارد. غذاهای گوا بسیار معروف است و مخلوطی است از غذاهای پرتغالی، جنوب هند و عربی. اما به سبب حضور همیشگی گردشگران غذاهای متنوعی در همه جای شهر در دسترس است. گوا یکی از معدود مکان‌های هند است که اغلب رستوران‌های آن هم گوشت گاو و هم گوشت خوک را سرو می‌کنند .